Aretha Franklin zong er over. Respect!
Het is een waardering van dingen die we bewonderen of die we geleerd hebben om te bewonderen. Wat het gekke is, is dat het per cultuur anders kan zijn.
Wat in de ene cultuur als super respectvol wordt beschouwd, kan in een andere cultuur misschien niet zo'n big deal zijn. Respect voor ouderen is zoiets, terwijl andere culturen meer de nadruk leggen op persoonlijke prestaties of onafhankelijkheid.
Het is ook iets dat verandert met de tijd. Waar onze ouders de dokter, de advocaat, de notaris en de burgemeester hoog hadden zitten, is dat tegenwoordig heel anders. Dat is helemaal niet erg.
Wat wel belangrijk is om te bedenken, is dat respect eigenlijk heel persoonlijk is. Het is gebaseerd op je eigen overtuigingen en waarden. Dus, jij en ik kunnen dezelfde persoon of situatie zien en toch tot verschillende conclusies komen over of we dat respecteren of niet. Het gaat over je eigen perspectief.
Toch is er een definitie dingetje.
Je hebt respect maar je hebt ook zoiets als eerbied. Ik denk dat die twee vroeger dichter bij elkaar lagen dan dat ze nu doen. Respect heeft meestal te maken met wat iemand doet en kan, terwijl eerbied dieper gaat en meer bewondering aangeeft.
En toch zijn het allebei oordelen.
Oordelen van wat jij als belangrijk ziet.
Soms zijn ze duidelijk en helder geformuleerd.
Soms zijn ze ongeschreven en moet je het aanvoelen.
En dat kan verschillen
tussen mensen,
tussen groepen,
tussen partijen,
tussen elftallen,
tussen ouders en kinderen,
tussen landen.
Maar uiteindelijk willen we met respect en met eerbied worden behandeld.
Allemaal.
Altijd.