Je hebt vast wel gehoord van de drie klassieke reacties op stress: vechten, vluchten of bevriezen.
Maar er is er nóg één. Minder bekend, maar behoorlijk aanwezig: pleasen.
In de traumatherapie wordt dit de fawn response genoemd – het is een automatische reactie waarbij je je aanpast aan de ander om spanning te vermijden.
Niet vanuit ontspanning.
Maar vanuit overleving.
Misschien herken je hier wel iets van:
- Dat je in lastige situaties je eigen behoefte inslikt.
- Snel voelt wat de ander nodig heeft.
- Zacht spreekt, glimlacht, meehelpt – ook als het eigenlijk te veel is.
Misschien ben je het zó gewend dat je het niet eens meer doorhebt.
Het voelt als ‘gewoon wie je bent’.
Maar op een gegeven moment gaat er iets wringen.
Je bent altijd moe, voelt je leeg, op.
Misschien wel een soort van gevoel dat je jezelf kwijt raakt.
Alsof je steeds een stukje van jezelf opgeeft om het veilig en rustig te houden.
Dat is de keerzijde van de fawn response.
En ik zie het vaak – helaas vooral bij vrouwen.
Het herkennen is lastig. Ook het inzien dat je het, onbewust, doet om de lieve vrede te bewaren en dat het een overlevingsmechanisme is.
Vanuit een soort van nieuwsgierigheid kan je eens gaan kijken of je het kan, en wil, veranderen:
- Waar zeg je ‘ja’ terwijl je eigenlijk ‘nee’ voelt?
- Waar voel je je verantwoordelijk voor andermans stemming?
- En kun je daar – voorzichtig – een beetje ruimte in maken voor jezelf?
Dit alles vraagt tijd. Zachtheid. En heel veel liefde voor jouwzelf.
Want je bent nu volwassen.
Je mág voelen, kiezen, begrenzen.
Zonder je plek te verliezen.
